คอลัมน์ ดร.ณัชร ชวนจัดตู้หนังสือ เล่มที่ 27 วันนี้ จะมาคุยถึงหนังสือชื่อ “ชีวิตมั่งคั่งด้วยกระเป๋าสตางค์ใบเดียว” ค่ะ
“ ดูจากชื่อหนังสือแล้วฟังเหมือนหนังสือแนวโชคลางใช่ไหมคะ แถมถ้ามองตามแนวคิดเศรษฐกิจพอเพียงแล้วเราอาจจะเผลอเถียงในใจด้วยซ้ำว่า “ไม่เห็นจำเป็นจะต้องมั่งคั่งเลย แค่พอใจในสิ่งที่มีและมีความสุขสมดุลย์กับชีวิตก็พอแล้ว”
แต่ผู้วิจารณ์มองหนังสือนี้ผิดไปถนัดเลยค่ะ และออกจะดีใจด้วยซ้ำที่หยิบขึ้นมาพลิก ๆ ดูแล้วสะกิดใจเลยตัดสินใจซื้อมาอ่านในที่สุด เพราะอะไรบ้างเรามาดูกันทีละประเด็นเลยค่ะ ”
1. “ชีวิตผู้เขียน”
สิ่งแรกที่ทำให้หนังสือเล่มนี้น่าสนใจคือตัวผู้เขียนค่ะ ก่อนที่จะประสบความสำเร็จในงานผู้ตรวจสอบบัญชีภาษีอากรอิสระให้กับผู้บริหารองค์กรนั้น ชีวิตเขาเคยตกต่ำอย่างสุด ๆ มาก่อน
คะเมะดะ จุนอิชิโร่ เกิดในครอบครัวคนมีฐานะพอควร พ่อเป็นเจ้าของกิจการ แต่เนื่องจากบริหารเงินไม่เป็น ดังนั้นไม่ว่าจะทำงานหนักอย่างไรในที่สุดก็ล้มละลาย ติดหนี้นอกระบบของยากุซ่า ต้องหลบหนีและทิ้งภาระหนี้ส่วนหนึ่งไว้ให้จุนอิชิโร่รับผิดชอบ
กว่า 10 ปีที่จุนอิชิโร่ต้องดิ้นรนทำงานเช้าค่ำเพื่อใช้หนี้ กลางวันสอนหนังสือ กลางคืนทำร้านสะดวกซื้อ นอนวันละ 2-3 ชม. เคยสิ้นหวังสุด ๆ เป็นโรคซึมเศร้าคิดฆ่าตัวตาย แต่ก็ปลุกแรงบันดาลใจและความเชื่อมั่นในตนเองขึ้นมาใหม่ด้วยวิธีต่าง ๆ ปรับวิธีคิด วิธีมองเงิน วิธีบริหารเงิน วิธีมองชีวิต
และด้วยความช่างคิด ช่างสังเกตของเขานี้เอง ที่ทำให้ในที่สุดเขาก็สามารถก้าวข้ามอุปสรรคมาได้
2. “เซอร์ไพรส์ในเนื้อหาหลักของหนังสือ”
สิ่งที่เซอร์ไพรส์ผู้วิจารณ์ที่สุดก็คือ หนังสือเล่มนี้สอนให้ท่าน “มีสติ” ค่ะ โดยให้ใส่ใจเป็นพิเศษกับสิ่งละอันพันละน้อยรอบตัวท่าน ซึ่งแน่นอนรวมไปถึงความสัมพันธ์ของท่านกับเงินด้วย ประเด็นเรื่อง “กระเป๋าสตางค์” นั้นผู้วิจารณ์มองว่าเป็น “อุบาย” อันชาญฉลาดของผู้เขียนที่จะสอนให้คนมีสติมากขึ้นกับพฤติกรรมทางการเงินของตนเองค่ะ
ซึ่งตรงนี้ต้องขอชมเป็นพิเศษ โดยเฉพาะตั้งชื่อภาษาญี่ปุ่นเสียสะดุดตาว่า “ทำไมคนที่ทำเงินได้(ดี)ถึงใช้กระเป๋าสตางค์ทรงยาว” ความจริงกระเป๋าทรงไหนไม่ใช่ประเด็นสำคัญที่เขาต้องการสื่อนักหรอกค่ะ แต่ประเด็นหลักอยู่ที่ความมีสติช่างสังเกตพฤติกรรมการใช้เงินของผู้บริหารระดับประธานบริษัทที่เขาได้พบเจอผ่านการทำงานของเขามากกว่า
3. “ความอ่านง่ายและวิธีดำเนินเรื่อง”
หนังสือเล่มเล็กเท่าฝ่ามือ บาง ๆ อ่านง่าย อ่านเพลินนี้ นอกจากมีบทนำและบทส่งท้าย(ที่ต้องอ่านทั้งคู่)ตามแบบหนังสือญี่ปุ่นแล้วก็แบ่งเป็น 4 บทหลักด้วยกัน คือ 1) ถ้าไม่รู้ว่าชีวิตจะไปทางไหน จงเปลี่ยนที่กระเป๋าสตางค์ 2) กฎ 10 ข้อว่าด้วย “วิธีใช้กระเป๋าสตางค์ของคนหาเงินเก่ง” 3) จงจำแนกเงินในกระเป๋าสตางค์ออกเป็น 3 ประเภท และ 4) “คติประจำใจเกี่ยวกับกระเป๋าสตางค์” ของคนมีตังค์ ค่ะ
และในแต่ละบทแตกออกไปเป็นประเด็นย่อยที่กระชับเข้าใจง่าย และไม่ใช่เป็นเรื่องจัดระเบียบกระเป๋าสตางค์หรอกนะคะ แต่เป็นวิธีคิดและการมีสติมากกว่า แถมแทรกด้วยเรื่องเล่าจากประสบการณ์ชีวิตของจุนอิชิโร่เองที่หลากอารมณ์มาก มีทั้งดราม่า ยากุซ่า ประทับใจ ให้แรงบันดาลใจ เห็นภาพตามราวกับได้ดูซีรี่ส์ญี่ปุ่นน่ะค่ะ
4. “ประเด็นเด่น”
ผู้วิจารณ์ประทับใจที่ผู้เขียนบอกให้มีความอ่อนโยน เอาใจใส่เงิน ให้เหมือนกับเงินมีชีวิตค่ะ ตรงนี้สะท้อนความละเมียดละไมที่อยู่ในวัฒนธรรมญี่ปุ่นนะคะที่มักจะมองสิ่งของต่าง ๆ เหมือนมีชีวิต
เพียงแค่จุดเริ่มต้นตรงนี้ก็จะเปิดโลกใหม่ให้กับคุณและจะทำให้คุณไม่มีวันมองเงินอย่างเดิมอีกต่อไป และแน่นอนว่าสัมพันธภาพของคุณกับเงินก็จะเปลี่ยนไปอย่างสิ้นเชิงอีกด้วย
ไม่เพียงสัมพันธภาพต่อเงินของคุณจะเปลี่ยน แต่สัมพันธภาพต่อคนรอบข้างของคุณก็จะเปลี่ยนด้วย คุณจะกลายเป็นคนที่ใส่ใจคนรอบข้างมากขึ้น สุภาพอ่อนโยนกับพวกเขามากขึ้นแม้พวกเขาจะมีสถานะด้อยกว่าคุณ
หนังสือเล่มนี้สอนให้ตระหนักถึงหน้าที่ของตนเอง ให้เผชิญความจริง ให้มีคุณธรรม ให้เสพของที่มีคุณค่ามีคุณภาพรวมไปถึงการเสพข้อมูลคุณภาพอย่างหนังสือดี ๆ ด้วยเพราะมันเป็น “การลงทุน” อย่างหนึ่ง
และที่สำคัญที่สุด หนังสือเล่มนี้สอนให้ท่าน “เป็นอิสระ” ค่ะ หมายถึงไม่ตกเป็น “ทาสของเงิน” แต่ใช้ชีวิตอย่างมีจุดหมาย มีความสุข และ “เป็นผู้ให้” กับสังคมด้วย (ผู้วิจารณ์ชอบมากค่ะเรื่องทัศนคติตอนจ่ายภาษี เพราะตรงกับที่ตนเองทำมาตลอดพอดี)
มีสติ ตระหนักในหน้าที่ มีคุณธรรม อ่อนโยนกับผู้ด้อยกว่า เป็นอิสระจากอำนาจของเงิน เป็นผู้ให้กับสังคม
คนเรา “ตัดสินหนังสือเพียงจากชื่อปก” ไม่ได้จริง ๆ
หนังสือชื่อ ชีวิตมั่งคั่งด้วยกระเป๋าสตางค์ใบเดียว แปลจาก Kasegu Hito wa Naze Nagazaifu wo Tsukaunoka? ของ Junichiro Kameda แปลโดย คุณทินภาส พาหะนิชย์ สำนักพิมพ์วีเลิร์น 2557 154 หน้า ราคา 150 บาท มีจำหน่ายที่ร้านนายอินทร์และร้านหนังสือชั้นนำทั่วไปหรือตามเวบไซต์ร้านหนังสือ
-----------------------------------------------------------------
คอลัมน์ "ดร.ณัชร ชวนจัดตู้หนังสือ" นี้ มีขึ้นเพื่อส่งเสริมให้คนไทยเพาะบ่มนิสัยรักการอ่านค่ะ