ฐานันดรที่สามคืออะไร?

    เหตุผลและความยุติธรรมไม่สามารถโอนอ่อนเพื่อเอาใจท่าน มันไม่คู่ควรแม้กระทั่งคำถามว่า ในท้ายที่สุด ชนชั้นอภิสิทธิ์ควรมีที่ทางตรงไหนในระบบสังคม นั่นเปรียบเสมือนการตั้งคำถามว่าธาตุเหลวที่เป็นพิษควรมีที่ทางตรงไหนในร่างกายของคนป่วย ในเมื่อธาตุเหลวนั้นบ่อนเซาะและทรมานร่างกายที่มันอาศัย ธาตุเหลวนั้นต้องถูก สยบ เพียงประการเดียว ... แต่ดูเหมือนมีผู้บอกแก่ท่านว่า ท่านยังไม่พร้อมต่อการมีสุขภาพดี แล้วท่านก็น้อมรับฟังคติเตือนใจดังกล่าวจากภูมิปัญญาแห่งอภิชนอย่างว่าง่ายเชื่องเชื่อ ไม่ต่างจากชาวตะวันออกไกลยอมรับบุญทำกรรมแต่งเป็นเครื่องปลอบประโลมใจ ดังนั้นก็จงทนป่วยต่อไป!

- บทนำ เพื่อไพร่
- ฐานันดรที่สามคืออะไร?
- บทตาม "ตัวตุ่นแห่งการปฏิวัติฝรั่งเศส" จากผู้กรุยทางปฏิวัติสู่ผู้ปิดฉากปฏิวัติ
- บันทึกการออกแบบ

ข้อเขียน "ฐานันดรที่สามคืออะไร?" ขีดเส้นใต้ความสำคัญของประชาชนคนเดินดินสามัญชนในวงกว้าง เขียนเพื่อไพร่ ตอกย้ำความสำคัญของพลเมืองที่ร่วมกันประกอบสร้างความเป็นชาติขึ้นมาจากบทบาทหน้าที่หลากหลาย แต่โดยไม่ได้รับการเห็นหัวจากอีกสองชนชั้น ไร้เสียง ไร้สิทธิ์ ไม่มีอำนาจใดในมือเพราะไม่ใช่พี่ใช่น้อง ซิแยสเขย่าสำนึกสังคมให้ตระหนักรู้ถึงศักยภาพและบทบาทความสำคัญของตน
    -- สายัณห์ แดงกลม --