โลกของคนไร้บ้าน

    หนังสือที่จะพาคุณผู้อ่านไปสัมผัสกับโลกของคนกลุ่มหนึ่งที่ปรากฏกายใกล้ตัวเราเข้ามาทุกขณะ นั่นคือผู้ที่หลับนอนตามที่สาธารณะ ไม่ว่าจะเป็นตามป้ายรถเมล์ หน้าชายคาบ้านเรือน หรือตามจุดรวมของคนเหล่านี้อย่างสนามหลวง ซึ่งมักจะถูกเรียกกันตามภาษาทั่วไปว่าคนเร่ร่อน คนจรจัด อันเป็นคำที่มีนัยเชิงลบ ในฐานะเป็นสิ่งแปลกปลอมของเมือง และน่าหวาดระแวง

    พวกเขาเป็นใครมาจากไหน ทำไมจึงต้องมานอนข้างถนน พวกเขาใช้ชีวิตรอดกันอย่างไร เป็นคนน่าหวาดระแวงกันเสียทุกคนหรือไม่ ไปจนถึงคำถามที่ซับซ้อนว่า อนาคตของพวกเขาในฐานะเพื่อนมนุษย์ร่วมสังคมเมืองกับเราจะเป็นอย่างไร? ผู้เขียนใช้วิธีสังเกตการณ์อย่างมีส่วนร่วม คือการไปใช้ชีวิตคลุกคลีร่วมกับคนเร่ร่อน ไปร่วมทำงาน ร่วมเดิน เที่ยว กินนอน สนทนาพูดคุยกับพวกเขาอย่างเป็นธรรมชาติ เพื่อที่จะทำความเข้าใจวิถีชีวิตของพวกเขาอย่างที่พวกเขา "เป็น" ไม่ได้มองเขาเป็นปัญหา บนพื้นฐานของความเคารพความเท่าเทียมกันในฐานะเพื่อนมนุษย์ ที่ไม่ได้มองเห็นเขาด้อยกว่าเรา ทั้งหมดนี้เพื่อทลายเส้นแบ่งความเป็นมนุษย์ที่มองไม่เห็นระหว่าง "เขา" กับ "เรา" 

    งานชิ้นนี้พยายามทำความเข้าใจว่า อะไรเป็นข้อจำกัดที่ทำให้ผู้ที่ตกอยู่ในภาวะไร้บ้านไม่อาจจะกลับมามีบ้านเหมือนเดิม ซึ่งความเข้าใจนี้ จะทำให้แนวที่คิดว่าจะเป็นการช่วยเหลือคนไร้บ้านเป็นไปอย่างเข้าใจพวกเขามากที่สุด...

- จาก "คนเร่ร่อน" ถึง "คนไร้บ้าน"
- เปิดประตูสู่โลกคนไร้บ้าน
- กว่าจะมาเป็นคนไร้บ้าน
- การใช้ชีวิตรอดบนท้องถนน
- วังวนชีวิตของคนไร้บ้าน
- คนไร้บ้าน : ปรากฏการณ์ที่สังคมไทยต้องยอมรับ

- วิทยานิพนธ์เด่นทางมานุษยวิทยา มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ปี 2546
- รางวัลชูเกียรติ อุทกะพันธ์ ปี 2550 สาขาสังคมศาสตร์และมานุษยวิทยา

ในความเห็นของผม คุณค่าสูงสุดของหนังสือเล่มนี้ ได้แก่การเปิดโลกแห่งใหม่ ให้ผู้อ่านได้รู้จักและเข้าใจชีวิตของคนไร้บ้านที่เราไม่รู้จัก
    -- ม.ร.ว.อคิน รพีพัฒน์ --

    แม้ว่าคนทั่วไปไม่อยากเกี่ยวข้องกับคนไร้บ้าน แต่คุณบุญเลิศ วิเศษปรีชา กลับอยากรู้เรื่องของคนไร้บ้านอย่างละเอียด เธอจึงเข้าไปร่วมเป็นคนไร้บ้านในกรุงเทพฯ ได้รู้จักกับคนไร้บ้านหลากหลายกลุ่ม แล้วเอาข้อมูลมาเขียนวิทยานิพนธ์ปริญญาโท
    -- นิธิ เอียวศรีวงศ์ --